ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសកម្ពុជា សម្រេចឲ្យគណបក្ស សម រង្ស៉ី ចាញ់ក្តីគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ក្នុងករណីបណ្ដឹងសុំលុបឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៅខេត្តកណ្ដាល ដែលគណបក្ស សម រង្ស៉ី អះអាងថាជាជនជាតិវៀតណាម។
គ.ជ.ប យល់ថា ការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ជាការផ្តល់យុត្តិធម៌ជូន គ.ជ.ប ក៏ប៉ុន្តែ គណបក្ស សម រង្ស៉ី បានហៅការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនោះថាជារឿងគួរឲ្យសោកស្ដាយ។ បន្ទាប់ពីបើកសវនាការជាសាធារណៈអស់រយៈពេលជិត ៤ម៉ោងនៅថ្ងៃទី១៧ វិច្ឆកា ក្រុមជំនុំជម្រះនៃក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញប្រកាសសម្រេចច្រានចោលបណ្ដឹងគណបក្ស សម រង្ស៉ី ដែលប្ដឹងសុំលុបឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចំនួន ៩១នាក់ នៅឃុំចំនួន៣ គឺលើកដែក ព្រែកថ្មី និងពោធិបាន ក្នុងស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្តាល។
ការសម្រេចនេះត្រូវបានតំណាងគណបក្ស សម រង្ស៉ី សម្ដែងការមិនពេញចិត្ត។ នៅក្នុងសវនាការចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ តំណាងគណបក្ស សម រង្ស៉ី ខេត្តកណ្ដាល លោក តុល ប្រាសាទ ទាមទារឲ្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញលុបឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតទាំង ៩១នាក់ រស់នៅខេត្តកណ្ដាល ចេញពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត ព្រោះពួកគេជាជនជាតិវៀតណាម ព្រោះតែពលរដ្ឋទាំងនោះនិយាយភាសាវៀតណាម មើលទូរទស្សន៍វៀតណាម និងស្លៀកពាក់តាមបែបវៀតណាម។
លោក តុល ប្រាសាទ បញ្ជាក់នៅក្រៅសវនាការថា ការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញជាប្រការមួយគួរឲ្យសោកស្ដាយ និងរន្ធត់ចិត្តបំផុត។ លោកបន្តថា គណបក្ស សម រង្ស៉ី អាចនឹងប្ដឹងទៅកាន់តុលាការវិញម្តង ចំពោះការផ្តល់សញ្ជាតិឲ្យជនជាតិវៀតណាម ទាំង ៩១នាក់៖ «ជនជាតិយួន ទាំងអស់នេះមិនមានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការផ្តល់សញ្ជាតិឲ្យទេ ព្រោះបើយើងធ្វើការត្រួតពិនិត្យកន្លងទៅ មិនមានព្រះរាជក្រឹត្យដែលចេញដោយព្រះករុណាទេ ហើយក៏មិនមានការដាក់ពាក្យសុំត្រឹមត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់ដែរ»។
លោក តុល ប្រាសាទ បញ្ជាក់ថា គណបក្ស សម រង្ស៉ី គិតថាអ្នកទាំង ៩១នាក់ មិនអាចផ្លាស់ប្ដូរលទ្ធផលបោះឆ្នោតបានទេ ប៉ុន្តែជាទិដ្ឋភាពនយោបាយមួយដែលបង្ហាញថា ពលរដ្ឋខ្មែរមិនសុខចិត្តឲ្យជនបរទេសសម្រេចជោគវាសនាមេដឹកនាំរបស់ខ្លួនឡើយ។ ឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើងនេះ តំណាងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក ម៉ៅ សុធារិទ្ធិ ពន្យល់ថា ការនិយាយ ការស្លៀកសំលៀកបំពាក់ ការមើលទូរទស្សន៍ ជារបៀបវៀតណាម មិនមែនបានន័យថាពលរដ្ឋទាំងនោះជាជនជាតិវៀតណាម នោះទេ។ លោកបន្តថា គ.ជ.ប សម្រេចឲ្យរក្សាទុកឈ្មោះពលរដ្ឋទាំង ៩១នាក់ នៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត មកពីពលរដ្ឋទាំងនោះមិនមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីអន្តោប្រវេសន៍ ពួកគេមានឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណគ្រប់គ្រាន់ និងមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតជាយូរមកហើយ។ លោកបន្តថា ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញរក្សាការសម្រេចរបស់ គ.ជ.ប បានន័យថា គ.ជ.ប ធ្វើការងារដោយត្រឹមត្រូវ និងឯករាជ្យ៖ «ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបានតម្កល់សេចក្តីសម្រេចរបស់ គ.ជ.ប បានន័យថា គ.ជ.ប ធ្វើការតាមគតិយុត្តិត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់»។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តី អ្នកតាមដានសវនាការក្នុងករណីបណ្ដឹងរបស់គណបក្ស សម រង្ស៉ី នៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ យល់ឃើញថា គណបក្សប្រឆាំងបរាជ័យក្នុងការព្យាយាមលុបឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៅខេត្តកណ្ដាល មកពីពួកគេមិនមានភស្តុតាងរឹងមាំក្នុងទិដ្ឋភាពច្បាប់ ដើម្បីបង្ហាញអង្គជំនុំជម្រះ។ ប៉ុន្តែសាក្សីទាំង ៤នាក់ ក្រៅសវនាការបញ្ជាក់ថា ជនជាតិវៀតណាម ទាំង ៩១នាក់ មានឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន ដោយសារតែពួកគេសូកប៉ាន់មន្ត្រីមូលដ្ឋាន និងការអនុវត្តច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍មិនបានពេញលេញ។ ប៉ុន្តែ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ អះអាងថា អង្គជំនុំជម្រះក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ និងគ.ជ.ប មិនមានតួនាទីពិនិត្យមើលការអនុវត្តច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍នោះឡើយ។
ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ នឹងបើកសវនាការលើបណ្ដឹងរបស់មេធាវី លោក សម រង្ស៉ី ជាបន្តទៀត ក្នុងសំណុំរឿងដែល គ.ជ.ប លុបឈ្មោះលោក សម រង្ស៉ី ចេញពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី២០ វិច្ឆកា ខាងមុខ៕