ក្រុមហ៊ុនចិន ជាច្រើនបានមកវិនិយោគដោយសារតែកម្ពុជា មានការលើកទឹកចិត្តផ្នែកនយោបាយ តម្លៃពលកម្មថោក និងភាពលៃលកទទួលបានធនធានធម្មជាតិជាដើម។
ប៉ុន្តែ អ្នកវិភាគមួយចំនួនអះអាងថា ការកើនឡើងនៃក្រុមហ៊ុនវិនិយោគចិន នេះ នឹងមិនផ្ដល់ភាពត្រឹមត្រូវសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍឡើយ ទោះជារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានអះអាងថាការវិនិយោគចិន បានជួយគាំទ្រដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច ទន្ទឹមនឹងប្រទេសបានដាក់លក្ខខ័ណ្ឌលម្អិតជាងមុន ដែលត្រូវសិក្សាមុននឹងចាប់ផ្ដើមគម្រោងវិនិយោគនៅកម្ពុជា។
ប្រទេសចិន ជាអ្នកវិនិយោគដ៏សំខាន់នៅប្រទេសកម្ពុជា ដែលតំណាងឲ្យជិតពាក់កណ្ដាលនៃការវិនិយោគបរទេសសរុប។ ការវិនិយោគដោយផ្នែករបស់ប្រទេសចិន គឺភាគច្រើនផ្ដោតលើផ្នែកការអភិវឌ្ឍធនធានធម្មជាតិ ប្រេង ការរុករករ៉ែ ថាមពល ឬការកសាងរោងចក្រវារីអគ្គិសនី។
ចំនួនគម្រោងវិនិយោគរបស់ចិន នៅកម្ពុជា ចងក្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDC) នៅរយៈពេល ១០ឆ្នាំចុងក្រោយ មានប្រមាណ ៣០០គម្រោង សមាមាត្រនឹងទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៧ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។
បច្ចុប្បន្ន ក្រុមហ៊ុនចិន បានប្រកាសថានឹងវិនិយោគទឹកប្រាក់ប្រមាណជិត ១ពាន់លានដុល្លារបន្ថែមទៀត លើគម្រោងសង់ផ្លូវរថភ្លើង និងមានគម្រោងសាងសង់រោងចក្រស្លដែកដ៏ធំមួយនៅកម្ពុជា។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន លោក ត្រាំ អ៊ីវតឹក ធ្លាប់បានអះអាងថា ការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនចិន នៅកម្ពុជា ជាកត្តាសំខាន់ជួយជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ហើយក្រុមអ្នកវិនិយោគចិន ជាច្រើនបានមកកម្ពុជា ដូចជាការរុករករ៉ែ ហើយក្រុមហ៊ុនទាំងនោះបានទាក់ទាញក្រុមហ៊ុនចិន ផ្សេងទៀតដើម្បីវិនិយោគបន្ថែម ដើម្បីគាំទ្រដល់ក្រុមហ៊ុនចិន ដែលធ្វើអាជីវកម្មនៅកម្ពុជា។
ជាក់ស្ដែង ក្រុមហ៊ុនរបស់ប្រទេសចិន នោះបានចាប់ផ្ដើមសាងសង់ផ្លូវរថភ្លើងថ្មីមួយខ្សែពីកំពង់ផែសង់ថ្មីលើកោះមួយនៅខេត្តកោះកុង ឆ្ពោះទៅកាន់ខេត្តព្រះវិហារ។ គម្រោងសាងសង់ផ្លូវរថភ្លើងថ្មីដែលមានប្រវែងជាង ៤០០គីឡូម៉ែត្រនោះ គឺតភ្ជាប់ពីខេត្តព្រះវិហារ កាត់តាមខេត្តកំពង់ធំ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ និងខេត្តកោះកុង។
ទោះបីជាការវិនិយោគចិន មានគុណសម្បត្តិច្រើនដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ក៏ដោយ ប៉ុន្តែអ្នកវិភាគសង្គមយល់ថា ការវិនិយោគចិន នេះក៏បានផ្ដល់ផលអវិជ្ជមានមួយចំនួនដល់កម្ពុជា ដែរ។
ប្រធានក្រុមអ្នកតំណាងរាស្ត្ររបស់គណបក្ស សម រង្ស៊ី លោក សុន ឆ័យ មានប្រសាសន៍ថា ការវិនិយោគគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នានារបស់ក្រុមហ៊ុនចិន នៅកម្ពុជា តែងតែបំផ្លើសតួលេខចំណាយ ហើយតម្លៃខ្ពស់ និងគ្មានគុណភាព។ លោកមានប្រសាសន៍បន្តថា ក្ដីព្រួយបារម្ភជាច្រើនអំពីផលប៉ះពាល់នានា និងការទទួលផលប្រយោជន៍មិនស្មើភាពគ្នាចំពោះគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់ក្រុមហ៊ុនចិន ទាំងនោះនៅកម្ពុជា។
លោក សុន ឆ័យ មានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា ការបណ្ដោយឲ្យក្រុមហ៊ុនចិន មកវិនិយោគនៅកម្ពុជា មួយហើយមួយទៀត ដោយគ្មានការស្រាវជ្រាវច្បាស់លាស់ ហើយគ្មានការដេញថ្លៃ នឹងជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់សង្គម ប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិទាំងមូល។
អ្នកវិភាគឯករាជ លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនចិន ការវិនិយោគចិន ឬជំនួយរបស់ចិន តែងតែមានបំណង ហើយបំណងនោះគឺប្រាក់ចំណេញជាកត្តាចម្បង និងបំភ្លេចចោលនូវការថែរក្សាបរិស្ថាន។ ជាក់ស្ដែង ប្រទេសចិន ខ្លួនឯង មិនបានគិតពីការថែរក្សាបរិស្ថានរបស់ប្រទេសខ្លួនឡើយ មានន័យថា ការវិនិយោគរបស់ចិន នៅប្រទេសណាមួយនោះ នឹងផ្ដល់ផលប៉ះពាល់អាក្រក់ដល់បរិស្ថានដល់ប្រទេសនោះ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហានេះ អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន មានប្រសាសន៍ថា ការគិតថាប្រទេសចិន សម្លឹងឃើញផលប្រយោជន៍ហិរញ្ញវត្ថុជាជាងបរិស្ថាននោះ គឺជាការយល់ឃើញរបស់គេ ប៉ុន្តែការវិនិយោគនានា គឺមានការស្រាវស្រាវច្បាស់មុននឹងចាប់ផ្ដើម ហើយការវិនិយោគតែងផ្ដល់ផលវិជ្ជមានចំពោះកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។
លោក ផៃ ស៊ីផាន មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលតែងតែដាក់លក្ខខ័ណ្ឌឲ្យអ្នកវិនិយោគត្រូវធ្វើ និងវាយតម្លៃពីផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកិច្ច ហើយរយៈពេលប្រាំឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងខ្លាំង និងមានលក្ខខ័ណ្ឌខ្ពស់ក្នុងការធានាការវិនិយោគនោះឲ្យឆ្លើយតបទៅនឹងចិរភាព ទាំងបរិស្ថាន សង្គមកិច្ច និងទាំងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។
របាយការណ៍របស់ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានបង្ហាញថា ការវិនិយោគរបស់ចិន នៅកម្ពុជា កន្លងមក គឺជាង ៩៩% នៃការវិនិយោគសរុបផ្ដោតលើវិស័យប្រេង ជាង ៩១% ផ្ដោតលើការរុករករ៉ែនិងជាង ៨៥% ផ្ដោតលើវិស័យថាមពល។
ប៉ុន្តែ របាយការណ៍របស់ស៊ី.ឌី.អរ.អាយ (CDRI) ផលប៉ះពាល់វិនិយោគរបស់ចិន ប្រចាំឆ្នាំ២០១១ បានបង្ហាញថា កត្តាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងធនធានមនុស្ស ស្ថានភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងរចនាសម្ព័ន្ធស្ថាប័ន បានដើរតួនាទីសំខាន់សម្រាប់អ្នកវិនិយោគចិន។ ម៉្យាងវិញទៀត ការលេចឡើងវិនិយោគរបស់ចិន នៅប្រទេសកម្ពុជា កើតឡើងដោយការលើកទឹកចិត្តផ្នែកនយោបាយ ការស្វែងរកទីផ្សារ ការទទួលបានកម្លាំងពលកម្មថោក ភាពទទួលបាន និងតម្លៃធនធានធម្មជាតិ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។