កម្ពុជាជាប្រទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឈន៍បែបជំហ៊ានគីញគគ់ នេះបើយោងតាមប្រសាសន៍របស់លោកនាយកយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន ហើយគេសង្កេតឃើញថា មានប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាជាច្រើនសែននាក់អត់ការងារធ្វើបានធ្វើចំណាកស្រុកទៅធ្វើការនៅក្រៅប្រទេស បើទោះជាកំណើនទេសចរណ៍បរទេសកើនឡើងជាលំដាប់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានេះក៏ដោយ។
ជាក់ស្តែងគេសង្កេតឃើញថា នៅខេត្តបំបន់ទេសចរណ៍បរទេសមួយចំនួនមានភ្ញៀវមកទស្សនាយ៉ាងកកកុញជាន់កគ្នា ជាពិសេសខេត្តសៀមរាបនេះតែម្តង តែអ្វីដែលគួរអោយសោកស្តាយនោះ ពលរដ្ឋកម្ពុជាបែរជាទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីភ្ញៀវបរទេសទាំងនោះយ៉ាងតិចតួចស្តួចស្តើងបំផុតទៅវិញ នេះព្រោះតែថ្នាក់ដឹកនាំ និងជាពិសេសក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជាមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើការចំណាយរបស់ភ្ញៀវបរទេស និងចំណូលរបស់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរទាល់តែសោះ។
ភ្ញៀវទេសចរណ៍បរទេសមកទស្សនាប្រាង្គប្រាសាទបុរាណខ្មែរក្នុងខេត្តសៀមរាប ខ្លះជិះរថយន្តក្រុងធំៗ ខ្លះជិះរថយន្តតាក់ស៊ីក្រុមហ៊ុន ឬឯកជន ខ្លះជិះរឺម៉កកង់បី មួយចំនួនទៀតជួលកង់ ជួលម៉ូតូ ជិះដោយខ្លួនឯងដោយសេរីយ៉ាងអាណាធិបតេយ្យ ដោយគេពុំបានដឹងថា ភ្ញៀវទាំងនោះធ្លាប់បានរៀនបើកបរឬអត់ ហើយក៏មិនដឹងដែរថា ពួកគេចេះច្បាប់ចរាចរណ៍ និងមានប័ណបើកបរឬអត់នោះដែរ ដែលជាហេតុអាចបណ្តាលអោយមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ដោយយៈថាហេតុគ្រប់ពេលវេលា។
យោងតាមការស៊ើបសួរពីម្ចាស់អាជីវកម្មជួលកង់ជួលម៉ូតូ និងភ្ញៀវទេសចរណ៍ដែលបានជួលកង់ជួលម៉ូតូជិះបានអោយដឹងថា ប្រភេទកង់មីគឺធម្មតាជួលក្នុងតំលៃពីចន្លោះ៤ពាន់-៨ពាន់រៀលក្នុងមួយថ្ងៃ កង់គគ់តំលៃពីចន្លោះ១ម៉ឺន២ពាន់-២ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយថ្ងៃ កង់អាគុយតំលៃ៤ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយថ្ងៃ ម៉ូតូឌ្រីម(ក្រោម១២៥សេសេ) ៦-៧ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយថ្ងៃ ម៉ូតូធំ ១០ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយថ្ងៃ (ជិះខ្លួនឯងអត់មានមគ្គុទេសទេសចរណ៍)។
ពលរដ្ឋនៅខេត្តសៀមរាបបានធ្វើការប្រៀបធៀបថា រថយន្តធន់តូច (កាមរី) ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន អនុញ្ញាតិអោយជិះតែ៥នាក់ទាំងតៃកុង តែរឺម៉កកង់៣វិញ ភ្ញៀវបរទេសជិះបានរហូតដល់ជិត១០នាក់ក៏មានដែរ ករណីនេះធ្វើអោយពលរដ្ឋខ្មែរអស់សំណើចថា ច្បាប់ស្រុកខ្មែរដូចបាយឡុកបាយឡអញ្ចឹង។
ប្រភពព័ត៌មានពីពលរដ្ឋនៅខេត្តសៀមរាបបានអោយដឹងថា ក្រុមភ្ញៀវអ្នកជួលកង់ជួលម៉ូតូជិះដោយខ្លួនឯងភាគច្រើនមានបញ្ហាជាច្រើនដូចជា បាត់កង់ បាត់ម៉ូតូ អ្នកខ្លះផ្លូវស្រុកខ្មែរប្រកាន់ខាងស្តាំ តែពួកគេបែជាទៅជិះខាងឆ្វេង ជិះបញ្ច្រាសទិស បទបែនច្រងេងច្រងាង វង្វេងផ្លូវ ជិះហួសល្បឿនកំណត់ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ញឹកញាប់ និយាយអោយចំគឺរញេរញៃគ្មានសណ្តាប់ធ្នាប់តែម្តង។
ពលរដ្ឋខ្មែររិះគន់ថា ការជួលយានជំនិះអោយភ្ញៀវបរទេស គឺបណ្តាលអោយបាត់ថវិការចំណូលរបស់រាស្ត្រខ្មែរ ឧទាហរណ៍ថា បើនៅខេត្តសៀមរាបមានភ្ញៀវជួលកង់ ជួលម៉ូតូ ចំនួន៣រយនាក់ក្នុងមួយថ្ងៃ នោះវាបាត់បង់ការងាររបស់អ្នករតរឺម៉ក រតតាក់ស៊ី យ៉ាងហោច១០០នាក់ ឬ១០០គ្រួសារបាត់ហើយ។ ហើយពលរដ្ឋបន្ថែមថា នាពេលបច្ចុប្បន្នកំណើនការជួលកង់ម៉ូតូរបស់ក្រុមភ្ញៀវទេសចរណ៍មានការកើណឡើងហួសពីការស្មាន ព្រោះពួកគេជួលម៉ូតូអស់៦ម៉ឺនរៀលអាចបើកបរចម្ងាយផ្លូវរាប់រយគឺឡូម៉ែត្រ អាចបើកបរឆ្លងខេត្តក៏បាន វាផ្ទុយពីការជួលរឺម៉ក ជួលឡានដែលមានតៃកុងបើកបរ បើកមានដែនកំណត់ទៅតាមតំលៃដែលភ្ញៀវបានព្រមព្រៀងជួល។
បើយោងតាមការអោយដឹងពីក្រុមអ្នករតរឺម៉កកង់បី អ្នករតតាក់ស៊ី ដឹកភ្ញៀវទេសចរបរទេសនៅខេត្តសៀមរាប បានអះអាងថា នៅឆ្នាំ២០១៥កន្លងទៅនេះ ពួកគាត់បាត់បង់ចំណូលពី៧០-៨០ភាគរយ បើធ្វើការប្រៀបធៀបកាលពីឆ្នាំ២០១៣ និងឆ្នាំ២០១៤។ ពួកគាត់បន្តថា ភ្ញៀវទេសចរណ៍មកច្រើន តែពួកគេងាកទៅជួលកង់ជួលម៉ូតូ បើកបរដោយខ្លួនឯង ព្រោះបើកបរខ្លួនឯងគេចង់បើកទៅដល់ណាក៏បាន ១ថ្ងៃប៉ុន្មានរយគឺឡូម៉ែត្រក៏បាន បើកបរគ្មានដែនកំណត់ ជួលម៉ូតូអស់លុយតិច តែបើកបរបានឆ្ងាយ ព្រោះនៅប្រទេសកម្ពុជាវាសេរី។
ដើម្បីចូលរួមកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ទៅតាមយុត្តិសាស្រ្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពលរដ្ឋខ្មែរនៅតំបន់ទេសចរណ៍ ជាពិសេសពលរដ្ឋនៅខេត្តសៀមរាប សូមសំណូមពរយ៉ាងទទួចទៅរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលមានសម្តេច ហ៊ុនសែន ជាប្រមុខ ក្រសួងទេសចរណ៍ មន្ទីរទេសចរណ៍ និង លោក ឃឹម ប៊ុនសុង អភិបាលខេត្តសៀមរាប មេត្តាធ្វើការពិចារណាចំពោះការជួលកង់ ជួលម៉ូតូអោយភ្ញៀវបរទេសនៅតំបន់ទេសចរណ៍នេះឡើងវិញ ហើយរដ្ឋាភិបាលគួរតែបញ្ឈប់អាជីវកម្មជួលកង់ ជួលម៉ូតូ អោយភ្ញៀវទេសចរណ៍បរទេសនេះទៅ ព្រោះវាគ្មានផលប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសជាតិ និងរាស្ត្រខ្មែរនោះទេ វាអាចមានបានតែមនុស្សពីរបីនាក់តែប៉ុណ្ណោះ ឯរាស្ត្រខ្មែររាប់ពាន់រាប់ម៉ឺនគ្រួសារគឺអត់ការងារធ្វើ ដូចសុភាសិតខ្មែរបានពោលថា ˝អ្នកមានចេះតែមានឡើង លក់ពាងលក់ផើងចេះតែឡើងថ្លៃ អ្នកក្រចេះតែក្រចុះលក់ទៀនលក់ចន្លុះចេះតែចុះថ្លៃ˝ ៕ ដោយ៖ ផ្លុង-រ៉េត