ប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រទេសកាន់លិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ដែលមានគណបក្សនយោបាយជាច្រើនចូលរួមឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត៥អាណត្តិកន្លងទៅហើយ ក្នុងនោះគេសង្កេតឃើញមានគណបក្សមួយចំនួនបានដួលរលំទៅវិញដោយសារមិនមានសំលេងគាំទ្រពីពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត រហូតមកទល់ពេលបច្ចុប្បន្នមានគណបក្សមិនលើសពីដប់ទេដែលកំពុងតែធ្វើការប្រកួតប្រជែងទាំងត្រដរខ្យល់ នេះមិននិយាយពីគណបក្សប្រជាជន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទេ។
តាមការសង្កេតរយៈពេលជាង២០ឆ្នាំកន្លងទៅសរបញ្ជាក់អោយឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា អ្នកនយោបាយនៅកម្ពុជាមិនមែនជាអ្នកស្នេហាជាតិពិតប្រាកដឡើយ គឺពួកគេជាមនុស្សចង់បានតែផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។ ប្រធានគណបក្សភាគច្រើនដែលកំពុងតែស្រែកក្តែងៗចង់បានសំលេងគាំទ្រនោះ គឺគេចង់បានអំណាច ចង់ធ្វើធំ ចង់ល្បី ជាពិសេសចង់ធ្វើជានាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីរកផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន មិនមែនដើម្បីស្រោចស្រង់ជាតិមាតុភូមិ មិនមែនដើម្បីប្រជារាស្រ្តកម្ពុជានោះទេ។
ប្រធានគណបក្សតូចៗទាំងអស់នៅកម្ពុជា មិនមែនមិនដឹងពីសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនឯងនោះទេ គឺពួកគេដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា បក្សរបស់ខ្លួនមិនអាចយកឈ្នះគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានទេ តែដោយសារមានចិត្តអាត្មានិយមលោភលន់ សមើស្រមៃ ហើយប្រហែលជាគិតក្នុងចិត្តថា បើខ្លួនមិនបានធ្វើធំខ្លួនឯងទេ ខ្លួនមិនគាំទ្រអោយអ្នកណាធ្វើធំជំនួសខ្លួនឡើយ។
ប្រធានគណបក្សតូចៗទាំងអស់នៅកម្ពុជាគឺសុទ្ធតែជាមនុស្សមានវ័យចំណាស់គ្រាន់បើដែរ ដែលអាចស្គាល់ពីកាលៈទេសៈ ស្គាល់ពីប្រវត្តិសាស្រ្ត ហើយក៏ស្គាល់ពីស្ថានភាពប្រទេសកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្នដែរ បើអ្នកទាំងអស់នោះមានឧត្តមគតិស្នេហាជាតិមាតុភូមិ ស្នេហាសេរីភាពនិងយុត្តិធម៌ និងចង់យកជ័យជំនះលើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺវាគ្មានអីលំបាកនោះទេ វាស្រួលជាងបកចេកទៅទៀត នោះបើគ្រាន់តែប្រធានគណបក្សទាំងអស់ប្រកាសអោយអ្នកគាំទ្រ និងសមាជិករបស់ខ្លួនចូលរួមបោះឆ្នោតជូនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឬវិញគ្នាជាធ្លុងមួយជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរអ្នកដឹកនាំកំពូលនាពេលបច្ចុប្បន្នមួយគ្រាសិន ដើម្នីឈានទៅរកការផ្លាស់ប្តូរថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសជារៀងរាល់អាណត្តិ ឬយ៉ាងយូរពីរអាណត្តិម្តងដូចនៅសហរដ្ឋអាមេរីក។
បើអ្នកនយោបាយជាប្រធានគណបក្សតូចៗទាំងអស់មិនធ្វើតាមវិធីខាងលើនេះទេ នោះអ្នកកុំសង្ឃឹមកុំស្រមើស្រមៃថា អាចមានវាសនាក្លាយជានាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានៅថ្ងៃអនាគតអោយសោះ។ ពាក្យស្លោកមួយបានពោលថា ˝ពេលវេលានិងខ្សែទឹកហូរមិនរងចាំនរណាម្នាក់ឡើយ˝ ដូច្នេះអ្នកនយោបាយគួរប្រញាប់គិតពិចារណាអោយដឹតដល់ ហើយគួរធ្វើជាអ្នកស្នេហាជាតិពិតប្រាកដ ទើបរាស្រ្តខ្មែរគេគាំទ្រអ្នក។
ប្រជារាស្រ្តខ្មែរបច្ចុប្បន្នមានការវិត្តន៍ មានភាពវ័យឆ្លាត ចេះពិចារណា ហើយរាស្ត្រទាំងជាង១៤លាននាក់កំពុងតែ សម្លឹងមើលការធ្វើនយោបាយរបស់អ្នក បើអ្នកគ្រាន់តែឡើងឆាកដើម្បីសម្តែងល្ខោន លេងសៀក ឬធ្វើនយោបាយម៉ាៗយកតែងស៊ងទេនោះ អ្នកកុំសង្ឃឹមថា រាស្រ្តខ្មែរគាំទ្រអ្នក បោះឆ្នោតជូនអ្នកអោយសោះ។
និយាយបែបនេះមិនមែនមានន័យថា យើងគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយស្អប់ខ្ពើមគណបក្សប្រជាជន ឬមានចេតនាចង់ផ្តួលរំលំគណបក្សប្រជាជននោះទេ តែក្នុងនាមយើងជាកូនខ្មែរ យើងចង់អោយប្រទេសរបស់យើងក្លាយជាប្រទេសដែលកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សពិតប្រាកដ ហើយយើងចង់អោយមានការផ្លាស់ប្តូរថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលជារៀងរាល់អាណត្តិ ឬយ៉ាងយូរពីរអាណត្តិម្តង ដើម្បីអោយកូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយ អាចមានឱកាសធ្វើជាអ្នកដឹកនាំប្រទេស អាចបញ្ចេញស្នាដៃ និងសមត្ថភាពដែលខ្លួនមាន។
ប្រជារាស្ត្រខ្មែរជាង១៤លាននាក់ បានផ្ញើវាសនា និងទឹកដីកម្ពុជាដ៏កំសត់នេះ ទៅលើអស់លោកអ្នកនយោបាយហើយ ដូច្នេះអស់លោកគួរតែចេះស្រលាញ់ជាតិមាតុភូមិ ចេះស្រលាញ់រាស្រ្តខ្លួន ចេះការពារទឹកដីដែលសេសសល់ពីចោរឈ្លានពានជុំវិញខ្លួននេះអោយបានគង់វង់ កស្អាងជាតិអោយបានរុងរឿង ទុកអោយប្រវត្តិសាស្រ្តចារទុកថា អ្នកជាមនុស្សស្នេហាជាតិ ចេះការពារទឹកដី ចេះបណ្តេញខ្មាំងសត្រូវ ដែលតែងតែយាយីចង់រំលោភបំពានមកលើប្រទេសជាតិរបស់យើង កុំអោយប្រវត្តិសាស្រ្តតិះដៀលអ្នកថា ជាជនក្បត់ជាតិ ជាមនុស្សឥតប្រយោជន៍ ជាមនុស្សចង្រៃ ជាមនុស្សបំផ្លាញជាតិ៕ ដោយ៖ ផ្លុង-រ៉េត