ពុទ្ធោ! កូនប្រុសមាសម្តាយ
កូនប្រុសមាសម្តាយ ម្តាយនឹកកូនណាស់ ម្តាយស្មានតែកូនបានទទួលសេចក្តីសុខសាន្តក្នុងសង្គមគ្រួសាររបស់កូនហើយ តែបន្ទាប់ពីម្តាយបានអានសំបុត្ររបស់កូនទើបម្តាយដឹងថា កូនប្រុសសម្លាញ់ម្តាយមិនមានសេចក្តីសុខនៅក្នុងរង្វង់គ្រួសារនោះទេ។ កូនប្រុស! មាសប្រាក់ លុយកាក់ បុណ្យសក្តិ គេអាចរកបាន តែសេចក្តីសុខ សុភមង្គលពិបាករកណាស់កូន តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ កូនត្រូវតែខំព្យាយាមជំនះគ្រប់ឧប្បសគ្គិ ហើយមានតែការខំព្យាយាមតែប៉ុណ្ណោះ ដែលជាផ្លូវនាំកូនទៅកាន់ត្រើយសុភមង្គលបាន កូនត្រូវតែខំញញឹមអោយបានច្រើនទើបមានលាភសំណាង។
ក្នុងនាមម្តាយជាម្តាយបង្កើតរបស់កូន ជាជីដូនរបស់ចៅ និងជាម្តាយក្មេករបស់ប្រពន្ធកូន ម៉ែសូមអោយកូនទប់ចិត្តទប់អារម្មណ៍អោយបាននឹងនរសិន ជៀសវាងការប៉ះពាល់ដល់ការងាររបស់កូន។ ពាក្យចាស់ពោលថា ចានក្នុងរាវគង់តែរណ្តំ ប្តីប្រពន្ធក្នុងគ្រួសារគង់តែមានប៉ះពាក្យសម្តី អាក់អន់ស្រពន់ចិត្ត នឹងគ្នាខ្លះៗមិនខាន។ មនុស្សយើងកើតមក គ្មានអ្នកណាគេធ្វើត្រូវតែរហូតនោះទេ ហើយក៏គ្មានអ្នកណាធ្វើខុសតែរហូតនោះដែរ សំខាន់យើងត្រូវចេះយល់យោគគ្នាទៅវិញទៅមក ចេះនែនាំគ្នា ចេះអធ្យាស្រ័យអោយគ្នា ចេះស្រលាញ់អាណិតអាសូរគ្នាទៅវិញទៅមក ទើបអាចរស់នៅជាមួយគ្នាបាន។
កូនសម្លាញ់ចាំម៉ែទំនេរពីការធ្វើស្រែចម្ការ ម៉ែនិងទៅលេងកូន ហើយជួយបង្ហាត់បង្រៀនប្រពន្ធកូនខ្លះៗពីរបៀបធ្វើជាមេផ្ទះល្អ។ ម្យ៉ាងទៀតនៅពេលមានឱល្អម៉ែនិងទៅនិយាយលេងជាមួយអ្នកដណ្លងដែលជាម្តាយក្មេករបស់កូន អោយគាត់ជួយនែនាំប្រពន្ធកូនអោយក្លាយជាស្រ្តីមេផ្ទះពិតប្រាកដក្នុងសង្គមបច្ចុប្បន្ន។
ជាបឋមម៉ែសូមបដិសេធដ៍ដាច់ខាត មិនអោយកូនលែងលះគ្នាជាមួយប្រពន្ធរបស់កូនទេ បើទោះជានាងមិនសូវពូកែខាងការងារមេផ្ទះក៏ដោយ តែនាងស្រលាញ់ម៉ែណាស់ គោរពម៉ែណាស់ ហើយថែមទាំងចិត្តបានជាមួយម៉ែទៀត។ ម៉ែបានចាត់ទុកថា នាងក៏ជាកូនប្រសាល្អម្នាក់ដែរសម្រាប់ម៉ែ ម្យ៉ាងទៀត បើកូនបែកបាក់គ្នា កួនៗរបស់កូន និងកំព្រាម្តាយ កំព្រាឳពុក ហើយពួកឯងនៅក្មេងដូចគ្នា គង់តែថ្ងៃណាមួយមានប្តីមានប្រពន្ធក្រោយមិនខាន។ ម៉ែបារម្ភថា ខ្លាចម្តាយចុង ឳពុកចុងរបស់កូនៗឯង គេចិត្តមិនបានជាមួយចៅៗជាទីស្រលាញ់របស់ម៉ែ ដូចបទចម្រៀង ដំរីសញី មួយឃ្លាច្រៀងថា ម៉ែគេមិនដូចម៉ែខ្លួន គេបានចំណីគេលាក់បំពួន មិនដូចម៉ែខ្លួនជេរទៅហៅមក។
នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ម៉ែសង្កេតឃើញថា មិនមែនមានតែប្រពន្ធរបស់កូននោះទេ ដែលមិនចេះធ្វើកិច្ចការជាមេផ្ទះ ម៉ែឃើញកូនស្រីអ្នកជិតខាងជាច្រើនគឺមិនចេះធ្វើកិច្ចការផ្ទះដូចៗតែគ្នា។ ម៉ែប្រាប់កូនរឿងមួយ កាលពីខែមុនម៉ែបានទៅលេងផ្ទះមិត្តចាស់របស់ម៉ែដែលស្គាល់គ្នាកាលពីសង្គម គ្រួសារគេមានណាស់ គេមានបាវព្រាវបំរើរាប់មិនអស់ ហើយគេបានឃាត់ម៉ែអោយនៅហូបបាយថ្ងៃត្រង់មួយពេលជាមួយគ្រួសាររបស់គេ។ កូនស្រីរបស់មិត្តចាស់ម៉ែ នាងបានប្រើឈ្នួលអោយទៅផ្សារទិញម្ហូបជាសម្លរកកូ តែឈ្នួលនាងថា មិនចេះស្លរកកូទេ ហើយក៏មិនដឹងជាទិញបន្ថែនិងគ្រឿងផ្សំអ្វីខ្លះ ភ្លាមនោះថៅកែរបស់នា (កូនស្រីមិត្តចាស់របស់ម៉ែ) ខឹងហើយដៀលនាងថា ភ្លើៗអញ្ចឹងបានជាមកធ្វើជាខ្ញុំគេ។ ឈ្នួលស្រីរូបនោះមិនបានហ៊ានតបតជាមួយចៅហ្វាយនាងទេ តែនាងបានសួរទៅចៅហ្វាយវិញថា តើស្លរកកូគេទិញគ្រឿង បន្ថែ សាច់ អ្វីខ្លះលោកស្រី? អកុសល្យ ចៅហ្វាយរបស់នាងក៏មិនដឹងថា សម្លរកកូគេប្រើគ្រឿងផ្សំអ្វីខ្លះ ហើយធ្វើបែបណានោះដែរ។ កូនដឹងទេ មិត្តចាស់របស់ម៉ែខ្មាសម៉ែណាស់ ហើយនិយាយមកកាន់ម៉ែថា សម្លាញ់អោយខ្ញុំសុំទោសដោយសារមិនមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ព្រោះតែរវល់ទៅនិងការរកស៊ី មិនបានបង្រៀនកូន និងឈ្នួលអោយចេះស្លរសម្លររបស់ខ្មែរយើងដែលល្បីពេញពិភពលោកថា ជាសម្លរដ៏ឆ្ងាញ់។
ម៉ែធ្លាប់បានទទួលការទូម្មានពីលោកយាយរបស់កូនតាំងពីម៉ែនៅក្មេងៗមកថា ក្នុងនាមយើងជាកូនស្រី ទោះកើតក្នុងត្រកូលអ្នកក្រ ឬអ្នកមាន ទំនេរ ឬរវល់យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ត្រូវតែចេះឆ្លៀតឱកាសរៀនសូត្រពីវិធីធ្វើជាមេផ្ទះដ៏ល្អ កុំអាងថាខ្លួនមានបាវបំរើរាប់រយនាក់ក៏ដោយ បើខ្លួនឯងល្ងង់ធ្វើមេចនិងអាចប្រើឈ្នួលបានទៅ បើអ្នកមិនចេះពីរបៀបគ្រប់គ្រងបុគ្គលិកផងនោះ តើធ្វើមេចអាចប្រើបុគ្គលិកអោយត្រូវតាមជំនាញបានទៅ?
ម៉ែសង្កេតឃើញទៀតថា សម័យនេះមានក្មេងៗទាំងស្រីទាំងប្រុសរៀនមិនទាន់ចប់ផង ចេះនាំគ្នាចូលក្រេបទឹកឃ្មុំតាមផ្ទះសំណាក់ តាមកំពូតព្រៃ រហូតមានផ្ទៃពោះរតទៅអោយពេទ្យទម្លាក់ចោល អ្នកខ្លះកើតកូនហើយយកទៅចោលតាមធុងសំរាម អ្នកខ្លះញៀនស្រា អ្នកខ្លះញៀនថ្នាំ ដើរកាប់ចាក់ បង្ហោះបង្ហើម៉ូតូ ជាប់គុគច្រវាក់ បណ្តាលអោយអោយម៉ែឪមានផលវិបាក និងធ្វើអោយសង្គមវឹកវ រញ៉េរញ៉ៃខ្លាំងណាស់ បើប្រៀបធៀបជាមួយប្រពន្ធរបស់កូននាងនៅតែគ្រាន់បើជាងពួកគេឆ្ងាយណាស់មិនអាចព្រៀបគ្នាបានទេ។
ម៉ែចាស់ណាស់ទៅហើយ សរសេរសំបុត្របណ្តើរ រាងចុកចង្កេះផង ព្រិលភ្នែកផង ចង់សរសេរអោយបានវែងជាងនេះ តែមានតែទឹកចិត្តកាយវិការមិនដំណើរការ ណ្ហើយចុះចាំម៉ែឆ្លៀតឱកាសទៅលេងកូននិងចៅៗ ម៉ែរៀបរាប់អោយបានច្រើន ហើយនែនាំកូនអោយក្លាយជាស្វាមីល្អ ជាឪពុកល្អ ជាមនុស្សល្អនៅក្នុងសង្គម ជាពិសេសនែនាំប្រពន្ធរបស់កូនអោយក្លាយជាស្រ្តីមេផ្ទះដ៏ពិតប្រាកដមួយនៅក្នុងសង្គមបច្ចុប្បន្ន។
ជាចុងក្រោយម៉ែសូម លើកម្រាមដៃ១០បន់ស្រន់ ដល់វត្ថុស័កសិទ្ធក្នុងលោក អោយជួយតាមបីបាច់ថែរក្សាកូន ប្រពន្ធកូន និងចៅៗអោយជួបតែសេចក្តីសុខសប្បាយ រីកចំរើនលូតលាស់ទៅមុខកុំបីអាក់ខានឡើយ ហើយសត្រូវមកពីមុខអោយវារំលង សត្រូវមកពីខ្នងអោយវារលាយ សត្រូវមកពីឆ្ងាយអោយវាក្លាយជាមិត្ត៕ ពីម៉ែសម្លាញ់របស់កូន
ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥